Professionele nabijheid en kwetsbaar zijn

In begeleiding, maar ook algemeen in het leven is het super belangrijk om kwetsbaar te zijn. Om te durven leren en fouten te durven maken. Waar leren we dat eigenlijk? Op school leren we elke dag rekenen en schrijven, maar basic life skills hebben geen eigen plek in het leerplan. Er wordt juist verwacht dat we zo min mogelijk fouten maken en leren in een rechte lijn, terwijl dat simpelweg niet is hoe het werkt!

Vanuit mijn opleiding humanistiek leerde ik de term ‘professionele nabijheid’ kennen als een belangrijk onderdeel van mijn vak als geestelijk verzorger. Het aanwezig zijn vanuit betrokkenheid creëert een bepaalde nabijheid van mens tot mens die op zichzelf al goed doet. Om een nabije connectie te maken van mens tot mens is het echter essentieel om jezelf als mens te laten zien en dat vraagt zelfonthulling en kwetsbaarheid. Daarmee staat het echter haaks op het beeld dat men heeft van ‘professioneel zijn’. Professioneel zijn heeft een associatie gekregen met afstandelijkheid en een bepaalde gereserveerdheid. Ik ben van mening dat we daar een grote fout begaan! 

Als ik vraag van mijn cliënten dat zij zich openen naar mij en hun diepste geheimen aan mij vertrouwen, is het dan niet alleen maar logisch dat ik mij ook van mijn meest menselijke kant laat zien? Inclusief mijn valkuilen en kwetsbaarheden?   

De enige manier waarop we het delen van kwetsbaarheid op een directe wijze meekrijgen is vanuit goede voorbeelden. Kinderen kijken naar hun ouders, hun juf en alle andere belangrijke volwassenen om hen heen. Als geestelijk verzorger probeer ik dan ook een goed voorbeeld te zijn. Ik ben ook maar een mens, ik weet het ook niet altijd en ik ben ook soms super zenuwachtig, net als jij! Dat zeg ik de begeleidingstrajecten ook graag. Uiteraard op een manier waarop het van mij blijft, maar waarin de ander ook weet dat het erbij hoort. Je kunt pas moedig zijn als je bang bent en moedig zijn is essentieel om je grenzen op te zoeken, dus kwetsbaarheid en het toelaten van angst is juist essentieel. 

Ik kan mij goed voorstellen hoe spannend het is om je open te moeten stellen. Zeker als je niet precies weet wat we hier nou gaan doen. Soms is het de eerste keer dat je bepaalde zaken uitspreekt.

Aan mij de taak om duidelijk te maken wat er verwacht wordt, maar ook om eerlijk te zijn over dat dit soort dingen gewoon heel spannend zijn. Het gaat over jou, we kijken naar binnen en de meeste mensen gaan daarvan schuifelen op hun stoel. Wanneer ik mijn menselijkheid laat zien door mij kwetsbaar op te stellen ontstaat er veiligheid en dat is extreem belangrijk wanneer we verwachten dat de ander zich ook kwetsbaar opstelt, logisch toch?

Uiteraard hoort er ook een grens bij. Ik deel niet zomaar al mijn problemen of emoties. Die grens is naar mijn idee het deel ‘professioneel’ in de professionele nabijheid. De professionaliteit maakt dat ik alleen aan zelfonthulling doe wanneer ik dat relevant vind voor het proces de ander. Ik ga dus niet zelf in een hoekje zitten huilen en mijn verhaal doen, maar ik kan bijvoorbeeld wel vertellen dat ik ook wel is verdrietig ben geweest in een vergelijkbare of juist hele andere situatie. In de professionele relatie die ik aanga met mensen is dus niet alles wederzijds, maar wel gelijkwaardig! Mijn kwetsbaarheid is essentieel om (professioneel) nabij te kunnen zijn en dat is vervolgens essentieel om iemand te begeleiden in het leerproces dat best heel spannend en kwetsbaar is! 

Een kwetsbaar stukje over mijzelf

Om de daad bij het woord te voegen wil ik een stukje delen over mijn afgelopen jaar. Het jaar 2022 was voor mij namelijk niet zomaar een jaar. Het was het jaar waarin ik mijn allereerste hond mocht verwelkomen, Lupin! Op 10 januari kwam hij mee naar huis en begon het grote avontuur. Ik had alle mogelijke voorbereiding getroffen en wist dat er uitdagingen zouden komen. Ik wist alleen nog niet welke dat zouden zijn. Ondertussen kan ik je daar een hoop over vertellen, aangezien we vele uitdagingen tegen zijn gekomen en nog steeds dagelijks tegenkomen. Alles bij elkaar genomen vond ik het heel heftig en heb ik regelmatig huilend op de vloer gezeten met mijn handen in het haar. In theorie wist ik vanalles, maar in praktijk blijk je natuurlijk super veel invloed te hebben op de onderlinge dynamiek. Gelukkig heb ik een hoop hulp vanuit de hondenschool, verschillende gedragstherapeuten en de DAI Academy, waarin ik heel veel in praktijk leer over Lupin en mijzelf. Dat is leerzaam, maar daarmee dus ook kwetsbaar en soms pijnlijk. Ik ben echter van mening dat dit het absoluut waard is. Daardoor zijn we juist een heel goed team geworden en kunnen we juist meer mensen begeleiden en verder helpen (door onder andere) professioneel nabij te zijn!