Het verlies van een huisdier kan een diepe impact hebben op ons leven. Voor velen zijn huisdieren niet zomaar dieren, maar volwaardige leden van de familie. Hun aanwezigheid biedt vreugde, troost en onvoorwaardelijke liefde. Wanneer we afscheid moeten nemen van zo’n dierbare metgezel, kan het verdriet overweldigend zijn. Toch wordt het belang van rouw bij het verlies van een hond, kathuisdier vaak onderschat.
Het belang van rouw bij het verlies van een huisdier
Zowel in persoonlijke kringen als in de bredere maatschappij wordt het verlies van een huisdier vaak onderschat. Antoinnette Scheulderman brengt dit treffend onder woorden in haar boek “Dan neem je toch gewoon een nieuwe”. Dit boek belicht de diepgaande impact die het verlies van een huisdier kan hebben en de oppervlakkigheid waarmee er vaak op gereageerd wordt door de omgeving. Alsof een nieuwe hond de oude kant vervangen of het verlies weg neemt.
De rouw om een huisdier verdient dezelfde erkenning en ruimte als elke andere vorm van rouw. Deze dieren zijn onze trouwe metgezellen die in ons huis leven en elke dag met ons zijn. Ze zijn daarmee soms zelfs meer in ons leven dan vele vrienden en familie. Hun dood kan leiden tot een diep gevoel van leegte en verdriet, waarin men vaak (te) weinig steun ervaart. Werkgevers, vrienden en familie zullen bijvoorbeeld de eerste dagen er medeleven voor uitspreken, maar al gauw gaat iedereen door met de dagelijkse gang van zaken. Na zo’n heftig verlies is dat nog niet altijd mogelijk en kan het voelen alsof je alleen met je gevoel en pijn wordt achtergelaten. De duur van de heftige rouwgevoelens is voor iedereen anders, maar het is helemaal niet gek als het maanden duurt. Daar maken we alleen vaak de tijd niet voor. Sommige mensen proberen te voldoen aan de verwachting ‘gewoon door te gaan’ en dan komt de pijn en het verlies vaak op een ander moment naar boven. Door de heftige gevoelens te erkennen en aandacht te geven, geven we onszelf de kans om op een gezonde manier door het rouwproces te gaan.
De rol van een geestelijk verzorger in rouwbegeleiding
Bij het rouwproces geef ik als humanistisch geestelijk verzorger begeleiding. Sommige andere hulpverleners zoals therapeuten, counselors en coaches noemen het ook wel rouwtherapie of rouwverwerking. Ik vind persoonlijk begeleiding passendere taal. Allereerst geef ik geen therapie en is het ook geen ziekte(beeld) dat moet worden behandeld. Het woord rouwverwerking doet vermoeden dat er een eind aan rouw zit. Dit is niet het geval. Manu Keirse spreekt daarom van ‘rouw overleven’ in plaats van verwerken. Ik ga ook uit van deze visie. Het verlies gaat nooit weg, maar het is een veranderingsproces. Het gaat er namelijk over dat we opnieuw een relatie aangaan met de overledene, en dus ook met ons huisdier. Het kan niet meer zoals we dat altijd hebben gedaan, omdat de ander dood is en de wederkerigheid weg is. We moeten dus op zoek naar een nieuwe vorm voor onze relatie met ons overleden huisdier. In die zoektocht naar de nieuwe vorm bied ik begeleiding.
Begeleiding betekent dat ik geen antwoorden geef, maar dat ik vragen stel, zodat we er samen achter komen hoe het vroeger was en hoe het er nu uit moet komen te zien. In praktijk betekent het dat je in vertrouwen kunt praten, zonder dat ik je onderbreek om over mijn eigen ervaring te vertellen, dat we een kaarsje aansteken en naar dat vervelende gevoel toe bewegen. We staan stil, maken ruimte en hebben aandacht voor jouw overleden huisdier!
Dat kan betekenen dat we lachen om filmpjes, stilvallen van verdriet, huilen uit frustratie en wegdromen in herinneringen in één afspraak. Alles krijgt de ruimte, alles mag er zijn en alles wordt op jou en jullie verhaal afgestemd. Iedereen rouwt nu eenmaal op zijn eigen manier.
Geen enkel traject ziet er dan ook hetzelfde uit. Ik probeer aan te sluiten op jouw behoeftes. Daarom duurt het ene traject ook veel langer dan de andere en heb ik geen vaste ‘werkvormen’ die verplicht aan bod komen.
Vertel je verhaal
Het rouwen om een huisdier is een persoonlijk en diepgaand proces. Het is belangrijk om deze vorm van rouw de erkenning en ruimte te geven. Gun jouw verhaal en jouw emoties rondom dit verschrikkelijke verlies de ruimte die het verdient!
Zoek je steun, de ruimte om vrijuit te praten of begeleiding bij het vormgeven van de nieuwe relatie na het verlies van een huisdier, neem dan gerust contact op. Ik loop graag een stukje met je mee en luister naar jullie verhaal.
